Anasayfa / Makaleler/ Cinsel İstismar Suçu ve Cezası

Cinsel İstismar Suçu ve Cezası

02 April 2020 - Av. Ali Kemal Şengül Tarafından Yazıldı.

CİNSEL İSTİSMAR SUÇU

Cinsel istismar suçu, Türk Ceza Kanunu’nun Kişilere Karşı Suçlar kısmında, Cinsel Dokunulmazlığa Karşı Suçlar bölümünde 103. maddesinde yer almaktadır. 

Madde 103- (Değişik: 18/6/2014-6545/59 md.)

(1) (Yeniden düzenlenen birinci ve ikinci cümle: 24/11/2016-6763/13 md.) Çocuğu cinsel yönden istismar eden kişi, sekiz yıldan on beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Cinsel istismarın sarkıntılık düzeyinde kalması hâlinde üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. (Ek cümle: 24/11/2016-6763/13 md.) Mağdurun on iki yaşını tamamlamamış olması hâlinde verilecek ceza, istismar durumunda on yıldan, sarkıntılık durumunda beş yıldan az olamaz. Sarkıntılık düzeyinde kalmış suçun failinin çocuk olması hâlinde soruşturma ve kovuşturma yapılması mağdurun, velisinin veya vasisinin şikâyetine bağlıdır. Cinsel istismar deyiminden;

a) On beş yaşını tamamlamamış veya tamamlamış olmakla birlikte fiilin hukuki anlam ve sonuçlarını algılama yeteneği gelişmemiş olan çocuklara karşı gerçekleştirilen her türlü cinsel davranış,

b) Diğer çocuklara karşı sadece cebir, tehdit, hile veya iradeyi etkileyen başka bir nedene dayalı olarak gerçekleştirilen cinsel davranışlar, anlaşılır

(2) (Yeniden düzenleme: 24/11/2016-6763/13 md.) Cinsel istismarın vücuda organ veya sair bir cisim sokulması suretiyle gerçekleştirilmesi durumunda, on altı yıldan aşağı olmamak üzere hapis cezasına hükmolunur. Mağdurun on iki yaşını tamamlamamış olması hâlinde verilecek ceza on sekiz yıldan az olamaz.

(3) Suçun;

a) Birden fazla kişi tarafından birlikte,

b) İnsanların toplu olarak bir arada yaşama zorunluluğunda bulunduğu ortamların sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle,

c) Üçüncü derece dâhil kan veya kayın hısımlığı ilişkisi içinde bulunan bir kişiye karşı ya da üvey baba, üvey ana, üvey kardeş veya evlat edinen tarafından,

d) Vasi, eğitici, öğretici, bakıcı, koruyucu aile veya sağlık hizmeti veren ya da koruma, bakım veya gözetim yükümlülüğü bulunan kişiler tarafından,

e) Kamu görevinin veya hizmet ilişkisinin sağladığı nüfuz kötüye kullanılmak suretiyle, işlenmesi hâlinde, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza yarı oranında artırılır.

(4) Cinsel istismarın, birinci fıkranın (a) bendindeki çocuklara karşı cebir veya tehditle ya da (b) bendindeki çocuklara karşı silah kullanmak suretiyle gerçekleştirilmesi hâlinde, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza yarı oranında artırılır.

(5) Cinsel istismar için başvurulan cebir ve şiddetin kasten yaralama suçunun ağır neticelerine neden olması hâlinde, ayrıca kasten yaralama suçuna ilişkin hükümler uygulanır.

(6) Suç sonucu mağdurun bitkisel hayata girmesi veya ölümü hâlinde, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına hükmolunur

Cinsel istismar suçu, kanunda yaşa göre üç ayrı grupla sınıflandırılmıştır:

  • On beş yaşını tamamlamayan çocuklara yönelik cinsel davranışlar,

  • On beş yaşını doldurmuş olan fakat zihinsel yetenekleri gelişmemiş olan çocuklara yönelik cinsel davranışlar,

  • On beş yaşını doldurmuş, zihinsel yeteneğinde eksiklik bulunmayan çocuğa (15-18 yaş arasında olan) cebir, tehdit, hile veya iradeyi sakatlayan başka nedenle cinsel davranış gerçekleştirilmesidir.

Cinsel İstismar Suçunun Özellikleri

Basit cinsel istismar suçu: Türk Ceza Kanunu’nun 103. maddesinin ilk fıkrasında düzenlenmiştir. Cinsel istismar suçunun temel hali ve basit halidir. Cinsel istismara yönelik cinsel davranışlarının çocuklara karşı gerçekleştirilmesi halinde basit cinsel istismar suçu işlenmiş olacaktır. Cinsel ilişkiye girmeden cinsel arzuları tatmin etmek amacıyla gerçekleştirilen eylemler bu suç altında değerlendirilmektedir.

Sarkıntılık düzeyinde cinsel istismar suçu: Türk Ceza Kanunu’nun 103. Maddesinin ilk fıkrasında ikinci cümlesinde yer almaktadır. Basit cinsel istismar suçundan daha az cezai yaptırımı bulunmaktadır. Failin cinsel istismara yönelik eyleminin sürekliliği olmadan, ani ve kesintili olması halinde sarkıntılık düzeyinde cinsel istismar suçunu işlemiş olacaktır. Örneğin, çocuğun kalçasına dokunup elini çekmesi halinde sarkıntılık düzeyinde cinsel istismar suçu oluşmuş olacaktır.

Cinsel istismar suçunda, sarkıntılık düzeyinde kalmasında failin eyleminin ani ve kesintili olması gerekmektedir. Süreklilik arz eden, belli aralıklarla gerçekleştirilen ya da bir anlık olmayan eylemler sarkıntılık düzeyinde cinsel istismar olarak değerlendirilemeyecektir. Sarkıntılık düzeyinde cinsel istismar suçunun cezai yaptırımı diğer cinsel istismar suçundan daha düşük olduğu için eylemin sarkıntılık düzeyinde olup olmadığının daha iyi analiz edilmelidir.

Nitelikli cinsel istismar suçu: Türk Ceza Kanunu’nun 103. maddesinin ikinci fıkrasında düzenlenmiştir. Cinsel istismar eyleminin vücuda organ veya sair bir cisim sokulması suretiyle gerçekleştirilmesi halidir. Basit cinsel istismar ve sarkıntılık düzeyinde kalan cinsel istismar suçundan daha ağır bir yaptırım öngörülmüştür. On sekiz yaşını doldurmayan çocuğa karşılık anal veya vajinal yoldan bir cismin sokulması, penisin sokulması halinde nitelikli cinsel istismar suçu işlenmiş olacaktır.

Cinsel İstismar Suçu Unsurları

  • Suçun hareket unsuru cinsel istismara yönelik olarak cinsel davranışların gerçekleştirilmesi halidir. Fail, cinsel arzularını tatmin etmek amacıyla gerçekleştirdiği davranışlardır.

  • Suçun işlenmesi için genel kastın olması gerekmektedir. Fail, bilerek ve isteyerek suçu işleyebilir. Cinsel istismar suçu taksirle ya da olası kastla işlenemez. Çocuğa karşı cinsel arzularını tatmin etmek amacıyla kasıtlı olarak istismar suçu işlenmektedir.

Cinsel istismardan mağdur olan çocukların failin eylemine ilişkin rızası hukuka uygunluk olarak kabul edilmemektedir. Çocuğun istismara ilişkin eylemine rıza göstermesi failin ceza almayacağı manasına gelmemektedir.

Cinsel İstismar Suçunun Cezası

  • Basit cinsel istismar suçunun cezası sekiz yıldan on beş yıla kadar hapis cezasıdır. Mağdurun on iki yaşını doldurmamış olması halinde verilecek olan ceza, on yıldan az olamaz.

  • Sarkıntılık düzeyinde cinsel istismar suçunun cezası üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası**dır. Mağdurun on iki yaşından küçük olması halinde faile verilecek olan ceza, beş yıldan az olamaz.

  • Nitelikli cinsel istismar sucudan verilecek olan ceza on altı yıldan aşağı olamayacaktır. Mağdurun on iki yaşını tamamlamamış olması halinde ise faile verilecek olan ceza on sekiz yıldan az olamaz.

Cinsel İstismar Suçunda Daha Ağır Ceza Verilecek Durumlar

Cinsel istismar suçunun;

  • Birden fazla kişi ile birlikte işlenmesi,

  • Üçüncü derece de dahil olmak üzere kan veya kayın hısımlığı ilişkisinde bulunan kişiye karşı,

  • Üvey baba, üvey anne, üvey kardeş veya evlat edinen tarafından,

  • Vasi, eğitici, öğretici, bakıcı, koruyucu aile veya sağlık hizmeti veren ya da koruma, bakım veya gözetim yükümlülüğü bulunan kişiler tarafından,

  • Kamu görevinin veya hizmet ilişkisinin sağladığı nüfuzu kötüye kullanmak suretiyle işlenmesi halinde faile verilecek olan ceza yarı oranında artırılarak verilecektir.

  • Mağdurun on beş yaşını tamamlamamış veya tamamlamış olmakla birlikte fiilin hukuki anlam ve sonuçlarını algılama yeteneği gelişmemiş olan çocuklara karşı işlenen cinsel istismar suçunun cebir veya tehditle ya da silahla işlenmesi halinde verilecek ceza yarı oranında artırılacaktır.

  • Cinsel istismar suçunda cebir ve şiddete başvurulması halinde kasten yaralama suçunun ağır neticelerine neden olduğu takdirde kasten yaralama suçuna ilişkin yaptırım uygulanacaktır.

  • Cinsel istismar suçu nedeniyle mağdurun ölmesi veya bitkisel hayata girmesi halinde ise ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına hükmolunur.

  • Cinsel istismar suçundan verilecek olan hapis cezasının adli para cezasına çevrilmesi mümkün değildir. Hapis cezasının adli para cezasına çevrilmesi için hapis cezasının bir yıl veya altında olması gerekmektedir. Ancak cinsel istismar suçunun yaptırımının alt sınırı nedeniyle cinsel istismar suçundan verilecek olan hapis cezaları adli para cezasına çevrilemeyecektir.

  • Cinsel istismar suçu nedeniyle hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının verilmesi mümkün değildir. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının verilebilmesi için hapis cezasının iki yıl veya altında olması gerekmektedir. Ancak cinsel istismar suçunun yaptırımı gereği iki yıl hapis cezasının verilmesi mümkün görülmemektedir.

  • Cinsel istismar suçu nedeniyle de ceza ertelenmesi kararının verilmesi mümkün değildir. Ceza ertelenmesi kararının verilebilmesi için iki yıl veya altında hapis cezasının verilmesi gerekmektedir.

Cinsel İstismarın İspatı

İspat her davada önemli olduğu gibi cinsel istismar iddiası ile açılan kamu davalarında da ispat çok önemlidir. Bir iddia ispatlanmaz ise, iddia kanıtlanmaz ise iddia hükme esas alınmayacaktır. Bu nedenle cinsel istismar iddiası ispatlanmaz ise sanık hakkında beraat kararı verilecektir.

İstismara uğrayan çocuğun istismara uğradığının kanıtlanması gerekmektedir. Öncelikle çocuğa yönelik olan istismar suçu tanık ile ispatlanabilir. Görgü tanığı olarak mahkemede beyanda bulunabilecektir. Ancak genellikle fail, çocuğa yönelik istismar suçunu kimsenin olmadığı yerde işlemesi nedeniyle tanık delili ile ispat durumu zor olmaktadır. Bunun yanında çocuk üzerinde mutlaka vücut muayenesi yapılmalıdır. Çocuğa yönelik muayene yapılması ile failin bulguları saptanabilecek, failin vermiş olduğu somut zarar da bulgularda bulunabilecektir.

Bunun yanında suçtan mağdur olan çocuğun uzman eşliğinde beyanının alınması gerekmekte, çocuğun olaya ilişkin kapsamlı ve detaylı anlatımı yapılmalıdır. Çocuk üzerinde yapılacak olan vücut muayenesi ve beyanının alınması durumları olayın üzerinden çok vakit geçmeden yapılmalıdır. Çocuğun üzerinde rastlanılacak olan bulgular vücut muayenesinin gecikmesi halinde kaybolabilir ve beyanının olaydan sonra alınmaması halinde zamanla ayrıntıları zihinde kaybolabilir. Bu nedenle olaydan hemen sonra bulgular elde edilmesi amacıyla gerekli işlemlerin yapılması gerekmektedir.

Diğer bir konu da ses kaydı, fotoğraf ya da video kaydı da delil niteliği taşımaktadır. Çocuk üzerinde gerçekleşen istismar eylemine dair görgü tanığı olmasa da ses kaydı ya da video kaydı ispat olarak kullanılabilir.

Cinsel İstismar Suçu Şikayete Tabi Mi?

Cinsel istismar suçunun sarkıntılık düzeyinde kalması halinde soruşturmanın başlatılması için mağdur, veli veya vasinin şikayet etmesi gerekmektedir. Cinsel istismar suçlarından sarkıntılık düzeyinde kalması hali şikayete tabi olup fiilin ve failin öğrenilmesinden itibaren 6 ay içerisinde şikayet edilmesi gerekmektedir. Şikayet süresi içerisinde şikayet hakkı kullanmaz ise suçtan mağdur olan kişi, mağdurun velisi veya vasisi şikayet hakkını kaybetmiş olacaktır. Suçun şikayete tabi olması nedeniyle şikayet hakkını kullanan kişi şikayetini geri çekmesi halinde dava düşecektir. Şikayetin geri çekilmesi ile yeniden şikayet başvurusunda bulunulamayacaktır.

Sarkıntılık düzeyinde cinsel istismar suçu haricinde cinsel istismar suçu şikayete tabi suçlar arasında yer almamaktadır. Soruşturma, savcılık tarafından doğrudan başlatılacaktır.

Cinsel İstismar Suçu Uzlaşma

Uzlaşmaya tabi suç olması halinde soruşturma aşamasında savcılık, kovuşturma aşamasında mahkeme tarafından uzlaşma için uzlaşma bürosuna gönderilecektir. Ancak cinsel istismar suçları, uzlaşmaya tabi değildir. Bu nedenle taraflar soruşturma ya da kovuşturma aşamasında anlaşmış, aralarında uzlaşmış olsa dahi yargılama aşamasına herhangi bir etkisi olmayacaktır.

Cinsel İstismar Suçu Zamanaşımı

Cinsel istismar suçunda zamanaşım süresi 15 yıldır. Suçun işlendiği tarihten itibaren dava açılmaz veya dava açılsa da dava sona ermemiş ise zamanaşımının dolması nedeniyle davanın düşmesine karar verilecektir.

Cinsel İstismar Suçu Görevli Mahkeme

Sarkıntılık düzeyinde olan cinsel istismar suçunda görevli mahkeme asliye ceza mahkemesidir. Dava, suçun işlendiği yerde asliye ceza mahkemesinde görülecektir.

Sarkıntılık düzeyinde kalan cinsel istismar suçu haricinde olan suçlarda ise görevli mahkeme ağır ceza mahkemesidir. Suçun işlendiği yerde ağır ceza mahkemesinde dava görülecektir.

Cinsel İstismar ile Reşit Olmayanla Cinsel İlişki Suçu Arasındaki Fark

Cinsel istismar suçu ile reşit olmayanla cinsel ilişki suçunda suçun mağduru açısından ortak özelliği bulunmaktadır. Her iki suçta da suçun mağduru on sekiz yaşından küçük olmalıdır. Ancak reşit olmayanla cinsel ilişki suçunda, mağdurun 15 – 18 yaş aralığında olması gerekmektedir. Bunun yanında mağdur, fail ile cinsel ilişkiye girmesinde rızasının olması gerekmektedir. Mağdur üzerinde cebir, tehdit veya şiddet ile baskı kurularak cinsel ilişkinin gerçekleştirilmesi halinde reşit olmayanla cinsel ilişki suçu oluşmayacaktır.