Uyuşturucu Kullanma-Bulundurma Suçu ve Cezası
02 April 2020 - Av. Ali Kemal Şengül Tarafından Yazıldı.Uyuşturucu Kullanma-Bulundurma Suçu ve Cezası
Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmak ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak
Madde 191- (Değişik: 18/6/2014 – 6545/68 md.)
(1) Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Bu suçtan dolayı başlatılan soruşturmada şüpheli hakkında 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 171 inci maddesindeki şartlar aranmaksızın, beş yıl süreyle kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilir. Cumhuriyet savcısı, bu durumda şüpheliyi, erteleme süresi zarfında kendisine yüklenen yükümlülüklere uygun davranmadığı veya yasakları ihlal ettiği takdirde kendisi bakımından ortaya çıkabilecek sonuçlar konusunda uyarır.
(3) Erteleme süresi zarfında şüpheli hakkında asgari bir yıl süreyle denetimli serbestlik tedbiri uygulanır. Bu süre Cumhuriyet savcısının kararı ile üçer aylık sürelerle en fazla bir yıl daha uzatılabilir. Hakkında denetimli serbestlik tedbiri verilen kişi, gerek görülmesi hâlinde denetimli serbestlik süresi içinde tedaviye tabi tutulabilir.
(4) Kişinin, erteleme süresi zarfında;
a) Kendisine yüklenen yükümlülüklere veya uygulanan tedavinin gereklerine uygun davranmamakta ısrar etmesi,
b) Tekrar kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alması, kabul etmesi veya bulundurması,
c) Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanması,
hâlinde, hakkında kamu davası açılır.
(5) Erteleme süresi zarfında kişinin kullanmak için tekrar uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alması, kabul etmesi veya bulundurması ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanması, dördüncü fıkra uyarınca ihlal nedeni sayılır ve ayrı bir soruşturma ve kovuşturma konusu yapılmaz.
(6) Dördüncü fıkraya göre kamu davasının açılmasından sonra, birinci fıkrada tanımlanan suçun tekrar işlendiği iddiasıyla açılan soruşturmalarda ikinci fıkra uyarınca kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı verilemez.
(7) Şüpheli erteleme süresi zarfında dördüncü fıkrada belirtilen yükümlülüklere aykırı davranmadığı ve yasakları ihlal etmediği takdirde, hakkında kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilir.
(8) Bu Kanunun;
a) 188 inci maddesinde tanımlanan uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti,
b) 190 ıncı maddesinde tanımlanan uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma,
suçundan dolayı yapılan kovuşturma evresinde, suçun münhasıran bu madde kapsamına girdiğinin anlaşılması hâlinde, sanık hakkında bu madde hükümleri çerçevesinde hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilir.
(9) Bu maddede aksine düzenleme bulunmayan hâllerde, Ceza Muhakemesi Kanununun kamu davasının açılmasının ertelenmesine ilişkin 171 inci maddesi veya hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ilişkin 231 inci maddesi hükümleri uygulanır.
(10) (Ek: 27/3/2015-6638/12 md.) Birinci fıkradaki fiillerin; okul, yurt, hastane, kışla veya ibadethane gibi tedavi, eğitim, askerî ve sosyal amaçla toplu bulunulan bina ve tesisler ile bunların varsa çevre duvarı, tel örgü veya benzeri engel veya işaretlerle belirlenen sınırlarına iki yüz metreden yakın mesafe içindeki umumi veya umuma açık yerlerde işlenmesi hâlinde verilecek ceza yarı oranında artırılır.
Etkin pişmanlık
Madde 192- (1) Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçlarına iştirak etmiş olan kişi, resmi makamlar tarafından haber alınmadan önce, diğer suç ortaklarını ve uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin saklandığı veya imal edildiği yerleri merciine haber verirse, verilen bilginin suç ortaklarının yakalanmasını veya uyuşturucu veya uyarıcı maddenin ele geçirilmesini sağlaması halinde, hakkında cezaya hükmolunmaz.
(2) Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran kişi, resmi makamlar tarafından haber alınmadan önce, bu maddeyi kimden, nerede ve ne zaman temin ettiğini merciine haber vererek suçluların yakalanmalarını veya uyuşturucu veya uyarıcı maddenin ele geçirilmesini kolaylaştırırsa, hakkında cezaya hükmolunmaz.
(3) Bu suçlar haber alındıktan sonra gönüllü olarak, suçun meydana çıkmasına ve fail veya diğer suç ortaklarının yakalanmasına hizmet ve yardım eden kişi hakkında verilecek ceza, yardımın niteliğine göre dörtte birden yarısına kadarı indirilir.
(4) Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi, hakkında kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmaktan dolayı soruşturma başlatılmadan önce resmi makamlara veya sağlık kuruluşlarına başvurarak tedavi ettirilmesini isterse, cezaya hükmolunmaz. (Ek cümle: 24/11/2016-6763/16 md.) Bu durumda kamu görevlileri ile sağlık mesleği mensuplarının 279 uncu ve 280 inci maddeler uyarınca suçu bildirme yükümlülüğü doğmaz.
Uyuşturucu Madde Bulundurma Suçunun Şartları (TCK md. 191)
Uyuşturucu madde bulundurma suçunun şartları şunlardır:
- Uyuşturucu madde bulundurma suçu kasten işlenen bir suçtur. Bir kişinin yanlışlıkla elinde uyuşturucu madde bulundurması söz konusu olamaz. Aynı şekilde bir kişinin evine ya da arabasına onun haberi olmadan bir uyuşturucu madde bırakıldığında, kişi uyuşturucu madde bulundurma suçunu işlemiş sayılmayacaktır.
- Uyuşturucu madde bulundurma kişisel kullanım amacıyla olmalıdır. Kişi başkası için o uyuşturucu maddeyi sakladığında uyuşturucu madde bulundurma suçunu değil uyuşturucu madde kullanılmasını kolaylaştırma suçunu işlemiş olur. Aynı şekilde satışını yapmak için elinde uyuşturucu madde bulundurmak da uyuşturucu madde ticareti suçunun konusudur.
- Kişisel kullanıma yetecek miktarda uyuşturucu bulundurmak. Bu madde aslında uyuşturucu madde bulundurmanın kişisel kullanım amacıyla olması maddesinin uzantısıdır. Çünkü elinde gereğinden fazla uyuşturucu ve uyarıcı madde bulundurmak, uyuşturucu madde ticareti suçuna bir delil oluşturabilir.
Uyuşturucu Madde Kullanma ve Bulundurma Suçunun Cezası ve Suçun Nitelikli Hali
Uyuşturucu madde kullanma ve bulundurma suçunun cezası 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezasıdır. Suçun nitelikli hali olan okul, yurt, hastane, askeri ve sosyal tesis vb. yakınlarında uyuşturucu madde bulundurulması durumunda suç yarı oranında arttırılır. Yani madde sayılan yerlerde veya buralara 200 metre mesafede bulunuyorsa, artık ceza 3 yıldan 7,5 yıla kadar hapis cezasıdır.
Uyuşturucu Madde Kullanma Suçunda Denetimli Serbestlikten Yararlanmak Mümkün Müdür?
Uyuşturucu madde kullanma suçunda denetimli serbestlikten yararlanmak mümkündür. Uyuşturucu madde kullanma suçunun cezası 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezasıdır. Bu suçtan dolayı başlatılan soruşturmada beş yıl süreyle davanın açılmasının ertelenmesine karar verilir ve kişi en az bir yıl süreyle denetimli serbestliğe tabi tutulur. Cumhuriyet savcısı üçer ay üçer ay şeklinde olmak üzere bu süreyi en fazla bir yıl kadar uzatabilir. Gerek görülürse kişi bu süre içerisinde tedaviye tabi tutulur.
Cumhuriyet savcısı denetimli serbestlik süresi içerisinde sanığın yükümlülüklerini ona bildirir. Buna göre eğer sanık;
- Denetimli serbestlik yükümlülüklerine ve kendisi için tedavi öngörülmüşse bu tedavinin gereklerine uygun davranmamakta ısrar ederse ve
- Söz konusu suçu tekrar işlerse, hakkında kamu davası açılır. Suçu tekrar işlemesi durumunda ikinci kez ayrı bir dava açılmaz, açılmış dava devam ettirilir.
Uyuşturucu ve Uyarıcı Madde Suçları ve Etkin Pişmanlık
Etkin pişmanlık, hukukumuzda Türk Ceza Kanunu m. 192’de düzenlenmiştir ve sadece kanunun açıkça öngördüğü suçlar için geçerlidir. Uyuşturucu ve uyarıcı madde suçları da burada bahsi geçen suçlardan biridir. Uyuşturucu kullanma suçu etkin pişmanlık duruma göre hem bir şahsi cezasızlık sebebi hem de indirim sebebi olabilmektedir.
Buna göre uyuşturucu kullanma suçu etkin pişmanlık suçta şahsi cezasızlık nedenleri şunlardır:
- Uyuşturucu madde imali ve ticareti suçlarına karışan kişi, resmi makamlarca öğrenilmeden önce bu maddeleri ürettikleri ve sakladıkları yerler ile suç ortaklarını polise bildirirse; artık bu kişiye ceza verilmez. Ancak bunun için bu bilgilerin uyuşturucu maddelerin bulunmasında ve suçluların yakalanmasında polise yardımcı olması gerekir.
- Kullanmak için uyuşturucu madde alan, kabul eden veya bulunduran kişi, resmi makamlarca öğrenilmeden önce bu maddeyi kimden, nerede ve ne zaman aldığını polise bildirirse; artık o kişi için cezaya hükmedilmez. Ancak bunun için bu bilgilerin uyuşturucu maddelerin bulunmasında ve suçluların yakalanmasında polise yardımcı olması gerekir.
- Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi, hakkında işlem başlatılmadan önce kendiliğinde hastaneye gider ve tedavi görmek isterse artık hakkında cezaya hükmolunmaz. Ayrıca böylece kamu görevlilerinin ve sağlık mesleği mensuplarının da suçu bildirme yükümlülüğü düşmüş olur.
Uyuşturucu kullanma suçu etkin pişmanlık suçta indirim nedenleri:
- Bu suçlar haber alındıktan sonra gönüllü olarak polise yardımcı olan kişinin cezası, yaptığı yardıma göre 1/4’ten 1/2’ye kadar indirilir.
Uyuşturucu Kullanma Suçunda İspat
Uyuşturucu kullanma suçu ispat doktor raporları, tanıklar, suçüstü basılmalar vs. ile olur. Uyuşturucu ticareti suçunda ise bunlara ek olarak kişisel kullanımı aşacak miktarda uyuşturucu madde bulundurmak da kullanılacak delillerden biridir. Ancak yine de neyin ispat aracı olup neyin olmadığı her olayda ayrıca ve özel olarak değerlendirileceği için bir avukatla görüşülmesi gerekir. AVUKATLIK BÜROMUZ uyuşturucu suçları davalarında hizmet vermektedirler.
Uyuşturucu Bulundurma Sınırı
Uyuşturucu bulundurma sınırı, kişinin günlük uyuşturucu kullanım ihtiyacıyla ölçülür. Yapılan araştırmalar sonucu kişinin günlük uyuşturucu kullanım sınırı esrarda 3-4,5 gram, eroinde 150 miligram, kokainde 60 miligram, sentetik haplardaysa 3-4 adettir. Buna göre kişi üzerinde 20 gram üzeri uyuşturucu madde veya 20 adetten fazla sentetik hapla yakalanırsa, uyuşturucu bulundurma sınırını aştığı kabul edilir.
Bunların dışında kişi uyuşturucu bulundurma sınırını aşmadan birden fazla çeşit uyuşturucu madde bulundurarak da bu sınırı geçmiş sayılabilir. Örneğin 15 gram kokain, 15 adet sentetik hap bulundurmak da uyuşturucu bulundurma sınırını aşmak olarak kabul edilecektir. Her ne kadar bu sınırlar Yargıtay’ın belirlemiş olduğu sınırlar olsa da, hâkim, kişinin durumuna göre özel ve ayrıca bir karar verir.
Uyuşturucu Bulundurmak ve Satmak
Uyuşturucu bulundurmak ve satmak, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçunun konusunu oluşturur. Uyuşturucu bulundurma suçuyla uyuşturucu satma suçunu ayıran temel kıstas bulundurulan uyuşturucu miktarıdır. Uyuşturucu satma suçu uyuşturucu bulundurma suçundan daha ağır bir suç olup cezası 30 yıla kadar hapis cezasıdır.
Uyuşturucu Madde Kullanma ve Bulundurma Suçu Memuriyete Engel Midir?
Uyuşturucu madde kullanma ve bulundurma suçu memuriyete engel midir sorusunu cevaplandırmadan önce memuriyete engel durumların neler olduğuna bakmamız gerekir. Memuriyeti engelleyen haller genel olarak 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125. Maddesinde sayılmıştır. Burada sayılan haller içerisinde uyuşturucu madde kullanma ve bulundurma suçu bulunmamaktadır. Ancak uyuşturucu bulundurma suçu “memurluk sıfatıyla bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utandırıcı hareket” olarak sayılabilir ve bu durumda cezası memurluktan çıkarmadır.
Uyuşturucu Kullanma Suçu İstinaf Dilekçesi
Uyuşturucu bulundurma beraat kararı alınmadığı zaman itiraz edilip istinafa gidilebilir. Uyuşturucu kullanma suçu istinaf dilekçesi örneği için bir avukatla çalışılması önerilir.